Stress is een van die dingen die je niet kunt ontsnappen, of je nu een drukke werkdag hebt, een gezinslid zich niet goed voelt of je gewoon weer in de file staat. Maar wat je misschien niet weet, is dat stress ook invloed heeft op je gewicht – en niet op een positieve manier. Je lichaam reageert namelijk op stress door het aanmaken van cortisol, het zogenaamde “stresshormoon”. Maar wat heeft dat te maken met afvallen?

Cortisol: het stresshormoon

Cortisol is een hormoon dat je lichaam produceert in reactie op stress. Het is eigenlijk een van de manieren waarop je lichaam zich voorbereidt om te vechten of te vluchten. In acute situaties is cortisol heel nuttig – het verhoogt je energie, verscherpt je zintuigen en zorgt ervoor dat je scherp blijft. Maar wanneer je constant stress ervaart, blijft het cortisolniveau in je bloed langdurig verhoogd, wat verschillende gevolgen heeft voor je gezondheid en je gewicht.

Wat is het effect van cortisol op gewichtsverlies

Wanneer cortisol langdurig verhoogd is, kan dit de werking van je lichaam op verschillende manieren beïnvloeden:

1. Toename van vetopslag
   Chronisch hoge cortisolniveaus kunnen je lichaam aanmoedigen om meer vet op te slaan, vooral rond je buik (ook wel het beruchte ‘buikvet’). Dit komt omdat cortisol de afbraak van spierweefsel bevordert en de opslag van vet in je buik reguleert. Vet rondom je buik is een van de moeilijkste soorten vet om af te vallen, en het is ook het type vet dat geassocieerd wordt met gezondheidsrisico's.

2. Verhoogde eetlust en cravings
   Cortisol verhoogt de aanmaak van een ander hormoon, namelijk ghreline, wat zorgt voor een verhoogde eetlust. Dit kan ervoor zorgen dat je vaker trek hebt in calorierijke, suikerrijke en vetrijke snacks – niet bepaald de beste keuze als je wilt afvallen! Het kan dus moeilijker zijn om je calorie-inname onder controle te houden als je onder hoge stress staat.

3. Verstoring van je slaap
   Stress zorgt er ook voor dat je moeilijker in slaap valt of een onrustige slaap hebt. Slechte slaap heeft niet alleen negatieve gevolgen voor je energieniveau, maar ook voor je hormonen die betrokken zijn bij het reguleren van je eetlust en je stofwisseling. Zo kan een verstoorde slaap je cortisolniveau verder verhogen, wat de vicieuze cirkel van stress en gewichtstoename in stand houdt.

4. Vertraagde stofwisseling
   Langdurige stress kan de werking van je stofwisseling vertragen, wat betekent dat je lichaam minder calorieën verbrandt, zelfs in rust. Dit kan het voor je lichaam moeilijker maken om vet te verbranden, wat het afvallen bemoeilijkt.

Manieren om Stress (en Cortisol) onder controle te krijgen?

Gelukkig zijn er verschillende manieren om je cortisolniveau te verlagen en je stress onder controle te krijgen, wat je gewichtsverlies kan ondersteunen:

1. Beweging
   Regelmatige lichaamsbeweging is een van de beste manieren om cortisol te verlagen. Maar wees voorzichtig: extreme vormen van intensieve training kunnen juist een tegenovergesteld effect hebben en je cortisolniveau verhogen. Matige cardio, zoals wandelen, fietsen of zwemmen, is een uitstekende manier om stress te verlichten en je lichaam in balans te houden.
2. Ademhalingsoefeningen en meditatie
   Stressverminderingstechnieken zoals diepe ademhalingsoefeningen, yoga of meditatie kunnen je helpen om je cortisolniveau effectief te verlagen. Zelfs 10-15 minuten per dag kan al een groot verschil maken.
3. Gezonde voeding
   Het vermijden van suiker en het eten van uitgebalanceerde maaltijden helpt je niet alleen om je gewicht te beheersen, maar ondersteunt ook je hormoonhuishouding. Voedingsmiddelen die rijk zijn aan magnesium (zoals spinazie, avocado en noten) en vitamine B (zoals volkorenproducten en eieren) kunnen helpen om je stressniveau te verlagen.
4. Voldoende slaap
   Zorg ervoor dat je elke nacht genoeg slaap krijgt (7-9 uur voor de meeste volwassenen). Een goede nachtrust is essentieel voor het herstel van je lichaam en het reguleren van je hormonen, waaronder cortisol.
5. Time management en grenzen stellen
   Soms ligt de oplossing in het leren managen van je tijd en het stellen van grenzen. Te veel hooi op je vork nemen is een belangrijke oorzaak van stress. Door jezelf tijd te geven voor ontspanning en hobby’s, kun je je stressniveaus aanzienlijk verlagen.

Stress en afvallen gaan niet goed samen

Cortisol speelt een belangrijke rol in hoe je lichaam reageert op stress, maar het kan ook een grote belemmering vormen voor gewichtsverlies. Gelukkig kun je door bewust te werken aan het verminderen van stress, het optimaliseren van je slaap, voeding en beweging, je cortisolniveaus onder controle krijgen en je afvallingsdoelen ondersteunen.

Bij NewFysic begrijpen we dat stress een belangrijke factor is bij gewichtsverlies, en daarom richten we ons niet alleen op voeding maar ook op het creëren van een gezonde levensstijl die ruimte biedt voor balans en ontspanning. Volgende keer dat je je gestrest voelt, probeer eens een diepe ademhaling of een ontspannende wandeling – dit helpt je cortisolniveau te verlagen en brengt je dichter bij je gewichtsdoelen.

Wil je je lichaam en geest nog beter ondersteunen? Overweeg dan onze Mood & Energy: een voedingssupplement dat bijdraagt aan geestelijke veerkracht, een goede gemoedstoestand en meer energie. Slechts een half uur na inname voel je je energieker en positiever. Gun jezelf die boost en ervaar hoe het je helpt om stress beter te beheersen en je doelen te bereiken!